Ovaj test predstavlja metod uz pomoć kog se utvrđuju kancerogene ili bilo koje druge abnormalne promene kod ćelija koje se uzorkuju iz sekreta sa grlića materice ili sa unutrašnjeg zida vagine. U određenim slučajevima je rezultatima ovog testa moguće otkriti ćelije koje su samo blago izmenjene, na osnovu kojih je moguće prognozirati potencijalni razvitak raka grlića materice. Ovaj test je najjeftiniji i najbolji način za identifikovanje prekancerogenih ćelija, kao i skrivenih i malih tumora koji u budućnosti mogu da se razviju u rak glića materice. Pravovremeno otkrivanje u kombinaciji sa odgovarajućim lečenjem pruža mogućnost da se spreči pojavljivanje težih oblika karcinoma. Sam metod je ustanovljen 1928. godine od strane doktora Džordža Papanikolaua, koji je ustanovio da je uzimanjem briseva moguće otkriti promene na ćelijama grlića materice, kao i da je te rezultate moguće koristiti za ustanovljavanje i korigovanje narednih dijagnostičkih procedura. Važno je napomenuti i da se ovaj test ne može koristiti za otkrivanje polno prenosivih bolesti, za čije je otkrivanje potrebno podvrgnti se testvima na HIV, kamidiju, sifilis i gonoreju, koje bi osobe koje su seksualno aktivne trebalo da rade na godinu dana.
Kada je potrebno uraditi Papa test
Uz Papanikolau test se uvek radi i kolposkopija, jer kombinovanje dve metode omogućava dobijanje preciznijih rezultata. Kolposkopija predstavlja dijagnostičku metodu kod koje se pod uveličanjem pregledaju spoljašnje genitalije, vagina i grlić materice. Oko tri godine posle prvog seksualnog odnosa je preporučljivo da se uradi prvi Papa test, s tim što ne bi trebalo čekati duže od 21. godine života. Što se tiče slučajeva kod kojih se rezultati kreću u predviđenim granicama, kod njih se preporučuju redovne kontrole minimum na svake tri godine, iako je poželjno da one budu češće i da godišnje budu bar 2 do 3 posete ginekologu. Nakon tridesete godine života, preporučuje se da se test radi na pet godina u kombinaciji sa HPV testom. Nakon 65. godine života potrebno je konsultovati se sa ginekologom, kako bi on na osnovu istorije rezultata prethodnih testova ustanovio da li je uopšte potrebno da se test radi. Za određene grupe žena, kod kojih su prisutni povećani faktori rizika, poput onih koje imaju oslabljen imunitet kao posledicu hemoterapije, upotrebe steroida ili presađivanja organa, kao i za one koje se nose sa HIV virusom , preporučljivo je izvođenje Papa test bar jednom godišnje.
Kako se radi Papa test
Postupak izvođenja testa je sasvim bezbolan, što ne znači da pacijentkinje neće osećati određenu vrstu nelagodnosti. Najbolji trenutak za testiranje bi bio tokom sredine menstrualnog ciklusa, radi dobijanja što preciznijih rezultata. Pre samog testa je preporučljivo bar 72 sata pauze ukoliko je pacijentkinja uzimala određene terapije i uzdržavanje od seksualni odnosa minimum 24 sata i izbegavanje korišćenja bilo kakvih vaginalnih preparata.
Postupak izvođenja testa je, pored toga što je bezbolan, kao što je pomenuto, veoma brz i jednostavan, a vrši se u okviru manuelnog ginekološkog pregleda. Ginekolog uz pomoć drvenog štapića, sa vaticom na jednom kraju, i četkice, laganim pokretima
nalik grebanju uzima uzorke sa grlića materice. Uzorci se potom nanose na mikroskopsku pločicu i šalju u patološku laboratoriju radi daljih evaluacija.